Baùo Chí Ñoù Ñaây
Baùo Ñieän Tín Thöôøng Nhaät, Anh Quoác Ngaøy 12 thaùng 3, 1998
Khoa Hoïc Gia Yeâu Caàu Giôùi Haïn Vieäc Huùt Thuoác Laù
Huùt Thuoác Laù Trong Nhaø Gieát Haïi Treû Em
David Fletcher, phoùng vieân muïc Söùc Khoûe
Vieäc ngöûi khoùi thuoác ñaõ gieát haïi tôùi 80 treû sô sinh moãi naêm, vaø chòu traùch nhieäm veà haøng traêm caùi cheát cuûa nhöõng ngöôøi khoâng huùt thuoác cheát vì bònh ung thö phoåi, moät UÛy Ban chính phuû goàm caùc khoa hoïc gia, hoâm qua, ñaõ noùi nhö treân. UÛy ban naøy keâu goïi caám huùt thuoác taïi nhöõng nôi coâng coäng, goàm nhaø haøng aên, quaùn röôïu vaø nôi caùc cao oác dòch vuï coâng coäng. OÂng Kenneth Calman, Tröôûng ban Y Teá, cho bieát vieäc naøy seõ ñöôïc loan tin trong Baùo Traéng vaøo muøa heø naêm nay.
Nhöng caùc nguoàn tin Chính Quyeàn toái qua ñaõ nhaán maïnh raèng caùc boä tröôûng muoán nhöõng haïn cheá môùi naøy phaûi laø töï yù vaø trong giai ñoaïn naøy luaät phaùp chöa coù döï ñònh caám huùt thuoác nôi coâng coäng.
Trong khi coøn ñang coù söï tranh caõi soâi noåi veà vieäc caám baùn caùc loaïi thòt boø coù xöông, oâng Tony Blair voâ cuøng nhaïy caûm veà nhöõng lôøi bình luaän noùi raèng chính quyeàn cuûa oâng ñang laøm nöôùc Anh trôû thaønh moät "chò vuù".
Caùc boä tröôûng voâ cuøng "ñaén ño" veà vieäc ñöa ra ñieàu luaät caám huùt thuoác trong caùc quaùn röôïu, nhaø haøng.
Hoï noùi raèng söï töï yù caám ñoaùn cuõng raát thaønh coâng. Hieän giôø nhieàu vaên phoøng vaø nhöõng cao oác coâng coäng cuõng coù nhöõng luaät leä caám huùt thuoác; raïp chieáu boùng, raïp haùt vaø xe chuyeân chôû coâng coäng cuõng caøng ngaøy caám huùt thuoác caøng nhieàu.
Moät nguoàn tin chính quyeàn cho hay: "Chuùng toâi muoán theo ñöôøng höôùng tình nguyeän. Cuøng laém chuùng ta môùi phaûi duøng phaùp luaät."
Nhöng con soá ngöôøi khoâng huùt thuoác nhöng maéc bònh ñaõ gaây ít nhieàu aùp löïc cho nhöõng coâng ty ñang cho pheùp huùt thuoác. Coâng nhaân coù theå duøng quy luaät baûo veä söùc khoûe maø hieän ñang coù, ñeå kieän chuû nhaân raèng, söùc khoûe cuûa hoï bò thieät haïi vì khoâng khí chung quanh nhieãm khoùi thuoác.
Caùc haõng saûn xuaát thuoác laù ñaõ phaûn öùng moät caùch giaän döõ, noùi raèng "chò vuù" khoâng neân can thieäp vaøo söï quaân bình ñang coù hieän nay giöõa quyeàn cuûa ngöôøi huùt thuoác vaø ngöôøi khoâng huùt thuoác. UÛy Ban Khoa Hoïc veà Thuoác Laù vaø Söùc Khoûe cho bieát huùt thuoác ñaõ laøm 120.000 ngöôøi thieät maïng moãi naêm, moät phaàn naêm toång soá ngöôøi cheát laø ôû Anh Quoác, laøm gia taêng möùc ñoä beänh tim vaø ñoùng phaàn vaøo söï gian taêng soá ngöôøi beänh suyeãn vaø beänh khoù thôû trong treû em. UÛy ban naøy noùi raèng: "Söï nguy haïi khuûng khieáp ñoái vôùi söùc khoûe vaø ñôøi soáng do huùt thuoác gaây ra khoâng theå naøo chaáp nhaän theâm nöõa. Chính quyeàn haõy neân duøng nhöõng bieän phaùp höõu hieäu ñeå giôùi haïn beänh truyeàn nhieãm coù theå traùnh ñöôïc naøy."
Baûn töôøng trình naøy ñöôïc ñöa ra bôûi moät uûy ban do OÂng David Poswillo thuoäc beänh vieän Guyñs vaø St Thomas laøm chuû toïa, laø moät baûn töôøng trình nhieàu thaåm quyeàn nhaát cuûa chính phuû töø 10 naêm nay veà vaán ñeà thuoác laù vaø söùc khoûe.
Nhöõng khaùm phaù trong baøi naøy ñöa ra moät chöùng minh khoa hoïc veà vieäc huùt thuoác laù vaø seõ laøm neàn taûng cho nhieàu bieän phaùp caám huùt thuoác saép ñöôïc tuyeân boá trong tôø Baùo Traéng veà vieäc giaûm huùt thuoác laù.
Baøi naøy cho hay nhöõng treû em coù cha meï huùt thuoác, deã trôû thaønh naïn nhaân cuûa chöùng aätreû sô sinh cheát baát ngôøñ gaáp hai laàn vaø gia taêng ruûi ro bò chöùng khoù thôû leân 50%.
Nhöõng ngöôøi ngöûi khoùi thuoác cuûa ngöôøi khaùc laâu ngaøy seõ maéc bònh ung thö phoåi nhieàu hôn 30%, khieán theâm haøng traêm ngöôøi cheát moãi naêm.
Thuoác laù trong khoâng khí cuõng gaây neân bònh tim vaø theå hieän "moái nguy lôùn cho söùc khoûe coâng chuùng".
Huùt thuoác trong khi thai ngeùn seõ deã bò saûy thai, sinh thieáu thaùng vaø treû em cheát khi ra ñôøi. Neáu cha meï tieáp tuïc huùt thuoác, treû em seõ deã bò cheát trong noâi hôn. "Chöùng treû sô sinh cheát baát ngôø, moät nguyeân nhaân chính cuûa nhöõng vuï em beù döôùi moät tuoåi cheát, coù lieân quan ñeán söï ngöûi khoùi thuoác (ngöôøi khaùc huùt) trong khoâng khí. Hai ñieàu naøy ñöôïc coi nhö laø nguyeân nhaân vaø haäu quaû."
Baûn tin cho thaáy ngöûi khoùi thuoác laù gaây bònh ung thö.
Baûn tin naøy, ñaêng taûi trong tôø baùo Khoâng Huùt Thuoác, noùi raèng: "Khoâng neân cho pheùp huùt thuoác trong vaên phoøng dòch vuï coâng coäng hay xe coä coâng coäng, ngoaïi tröø nhöõng nôi rieâng reõ, ñaõ aán ñònh.
Neáu ñöôïc, khoâng neân cho pheùp huùt thuoác trong choã laøm vieäc.
Cuoäc thaûo luaän veà vaán ñeà ngöûi khoùi thuoác laù ñaõ keùo daøi ba ngaøy lieàn giöõa Hoäi Söùc Khoûe Theá Giôùi vaø caùc haõng saûn xuaát thuoác laù.
Caùc nhaø saûn xuaát thuoác laù ñaõ tieát loä nhöõng khaùm phaù cuûa baûn baùo caùo töø Hoäi Söùc Khoûe Theá Giôùi, tuyeân boá raèng hoï khoâng thaáy coù söï gia taêng beänh ung thö phoåi vì huùt hôi thuoác laù (cuûa ngöôøi khaùc) gaây ra.
Hoäi naøy beøn ñöa ra moät tuyeân boá khaùc noùi raèng hoäi ñaõ nghieân cöùu cho thaáy coù söï töông quan giöõa bònh ung thö phoåi vaø ngöûi khoùi thuoác, vaø hoäi toá caùo caùc haõng thuoác laù ñaõ coá tình laøm cho coâng chuùng hieåu laàm.
Vieân tröôûng ban y teá beânh vöïc cho hoäi naøy vaø noùi moät caùch quaû quyeát raèng nhöõng khaùm phaù cuûa hoäi ñeàu phuø hôïp vôùi nhöõng baûn tin môùi nhaát khaùc. OÂng noùi raèng: "Baûn baùo caùo naøy mang moät thoâng ñieäp raát coù uy löïc vaø chuùng ta khoâng neân boû qua."
Vieân chuû tòch UÛy Ban Söùc Khoûe Coâng Coäng, Labour MP David Hinchliffe, cuõng noùi raèng oâng mong caùc boä tröôûng seõ ñem nhöõng ñeà nghò naøy ra aùp duïng. "Nhöõng aûnh höôûng söùc khoûe cuûa daân chuùng raát roõ reät. Toâi nghó neáu chính phuû khoâng laøm theo nhöõng lôøi ñeà nghò trong tôø Baùo Traéng ñeå baûo veä quaàn chuùng baèng nhieàu caùch thì thaät laø voâ traùch nhieäm."
Tuy nhieân, OÂng John Carlisle, toång giaùm ñoác Hoäi Ñoàng cuûa caùc haõng saûn xuaát thuoác laù, noùi raèng baèng chöùng khoùi thuoác gaây bònh ung thö phoåi cho ngöôøi khaùc laø "khoâng ñaùng keå".
Nhöng oâng noùi theâm raèng nhöõng cha meï huùt thuoác neân hoûi yù kieán baùc só veà vieäc huùt thuoác trong söï hieän dieän cuûa treû sô sinh vaø treû em.
Baùc só Chris Proctor, thuoäc haõng thuoác laù Anh-Myõ, noùi raèng moïi ngöôøi ai cuõng bieát nhöõng nguy hieåm cuûa vieäc huùt thuoác, nhöng "ôû gaàn ngöôøi huùt thuoác" thì khaùc.
Clive Bates, giaùm ñoác cuûa nhoùm choáng huùt thuoác, noùi raèng: "Vaán ñeà baây giôø laø chính phuû coù gan thi haønh nhöõng lôøi khuyeân do uûy ban cuûa chính hoï ñöa ra hay khoâng."
Baùc só Sandy Macara, chuû tòch Hoäi Y-Teá Anh Quoác, noùi kyõ ngheä laøm thuoác laù neân xaáu hoå maø treo ñaàu caû toå hôïp cuûa hoï.
Nhöõng baèng chöùng trong baûn baùo caùo naøy cho thaáy moät nöûa soá ngöôøi huùt thuoác bò cheát vì thoùi quen naøy, tröø khi hoï boû. Nhöõng ngöôøi soáng chung vôùi ngöôøi huùt thuoác deã bò ung thö phoåi gaáp 26% vaø deã bò bònh tim gaáp 23% laàn.
Nhöõng ngöôøi thöôøng xuyeân huùt thuoác laù deã bò ung thö phoåi hôn gaáp 15 laàn so vôùi nhöõng ngöôøi khoâng huùt.
Trong soá 400 vuï cheát trong noâi xaûy ra haøng naêm, moät phaàn naêm cuûa toång soá naøy laø vì ngöôøi meï huùt thuoác.
Neáu caû hai cha vaø meï ñeàu huùt, con caùi seõ deã bò bònh suyeãn gaáp 50 tôùi 60% laàn nhieàu hôn.
Baûn baùo caùo naøy lieät keâ 37 lôøi khuyeân rieâng bieät. Goàm coù:
-Kyõ ngheä laøm thuoác laù phaûi coâng nhaän raèng huùt thuoác laø nguyeân nhaân chính gaây neân söï cheát sôùm.
-Caùc haõng thuoác phaûi tieát loä cho khaùch haøng bieát baûn chaát vaø cöôøng ñoä nguy haïi cuûa vieäc huùt thuoác laù.
-Moãi naêm neân taêng giaù thuoác laù ñeå ngöôøi mua, nhaát laø giôùi treû, bôùt huùt thuoác.
-Taát caû nhöõng hình thöùc quaûng caùo, khuyeán khích hay baûo trôï thuoác laù ñeàu phaûi bò caám.
-Vieäc xöû duïng baêng daùn Nicotine neân ñöôïc khích leä.*
-Trong giaáy khai töû, neân ghi tình traïng huùt thuoác cuûa ngöôøi quaù coá.
* Chuù thích cuûa baûn tin Suma: Thuoác daùn Nicotin laø moät loaïi thuoác daùn vaøo da ñeå choáng ngöøa côn nghieän cuûa ngöôøi huùt baèng caùch haáp thuï chaát Nicotine qua da, maø khoâng thöông haïi tôùi ngöôøi khaùc qua vieäc huùt thuoác. Tuy nhieân chuùng toâi khoâng ñeà nghò duøng thuoác daùn naøy.
Thôøi baùo Trung Quoác
Ngaøy 14 thaùng 2, 1998
Y Teá vaø Söùc Khoûe
Hít Laïi Khoùi Thuoác Laøm Treû Em Bò Nhieãm Ñoäc Maøng Nhó
Gaàn ñaây moät baûn nghieân cöùu cuûa ngöôøi Gia Ñaõ Ñaïi vöøa phaùt haønh taïi hoäi Vaên Khoá Y Teá Treû Em vaø Ngöôøi Lôùn cuûa Y Khoa Hoa Kyø, ñaõ töôøng trình raèng treû em bò hít khoùi thuoác laù trong gia ñình ñaõ khieán caùc em bò chöùng nhieãm ñoäc maøng nhó gaáp hai laàn so vôùi caùc treû em khoâng coù thaân nhaân trong gia ñình huùt thuoác. Caùc nghieân cöùu gia ñeà nghò cha meï caùc em ñöøng ñeå con em mình soáng trong vuøng coù khoùi thuoác laù.
Trong moät cuoäc nghieân cöùu gaàn ñaây taïi ñaïi hoïc Calgary, Gia Naõ Ñaïi, ngöôøi ñaõ quan saùt 625 treû em lôùp Moät vaø nhaän thaáy 1/4 toång soá naøy coù beänh nhieãm ñoäc maøng tai. Trong soá caùc em döôùi ba tuoåi coù hai hay nhieàu ngöôøi trong nhaø huùt thuoác, soá treû em hieän coù hay ñang taùi dieãn chöùng beänh nhieãm ñoäc maøng tai nhieàu hôn 85% laàn so vôùi nhöõng treû em khoâng coù thaân nhaân huùt thuoác ôû nhaø. Soá caùc baø meï huùt moãi ngaøy hôn 10 ñieáu ñaõ taêng gia soá treû em bò beänh nhieãm ñoäc maøng tai khoaûng 68%. Theo baùc só Adair Bischoff, khoùi thuoác laù laøm caùc teá baøo trong tai bò thöông vaø khieán cho vi truøng xaâm nhaäp vaøo laøm nhieãm ñoäc.
Ngöôøi ta phoûng chöøng coù töø 38% tôùi 60% treû em phaûi hít khoùi thuoác laù trong nhaø. Baùc só Adair noùi nhöõng quy luaät môùi ngaên caám huùt thuoác nôi coâng coäng, coù theå laøm vieäc huùt thuoác trong nhaø theâm traàm troïng.
The Herald, thöù baûy, 28 thaùng 3, 1998 - Hoa Kyø
Teân taét vaø tuoåi thoï
Do Janet McConnaughey
Ban baùo chí
New Orleans - Coù leõ teân cuõng seõ laøm haïi quyù baïn. Moät cuoäc khaûo cöùu nhaän thaáy nhöõng ngöôøi coù teân taét nhö laø A.C.E. (öu tuù, xuaát saéc) hay G.O.D. (Thöôïng Ñeá) deã soáng laâu hôn nhöõng ngöôøi coù teân taét nhö laø: A.P.E (ñöôøi öôi), D.U.D. (voâ duïng), R.A.T. (chuoät coáng) hay chöõ P.I.G. (con heo).
Cuoäc nghieân cöùu naøy nhìn vaøo giaáy khai töû cuûa nhöõng ngöôøi quaù coá taïi California trong 27 naêm. Nhöõng ngöôøi coù teân taét mang chöõ J.O.Y. (vui) hay chöõ W.O.W. (hay quaù) coù cô hoäi soáng laâu hôn vaø ít töï saùt hay cheát tai naïn hôn laø nhöõng ngöôøi coù teân taét khoâng coù nghóa nhö chöõ J.A.Y. hay chöõ W.L.W. hoaëc teân taét nhö chöõ B.U.M. (laøm bieáng) hay chöõ U.G.H. (gheâ quaù!), moät nhaø taâm lyù hoïc, Nicholas Christenfeld, cho bieát nhö treân. OÂng ñaõ trình leân nhöõng keát quaû tìm ñöôïc trong moät buoåi hoïp vaøo ngaøy thöù Saùu tröôùc Hoäi Ñoàng Society of Behavioral Medicine ôû New Orleans.
Khi ñöôïc phoûng vaán, oâng Christenfeld noùi raèng: "Giaû thuyeát naøy cho raèng teân hieäu coù moät soá aûnh höôûng taâm lyù tích tuï laïi trong nhieàu naêm. Chuùng ta bò treâu gheïo ôû tröôøng, khoâng roõ cha meï nghó gì veà mình, hay coù leõ soá maïng ñang tôùi kieám - nhöng duø sao ñi nöõa chuùng ta cuõng buoàn moät tí neáu bò goïi laø P.I.G. (con heo) hoaëc töï tin hôn moät tí neáu ñöôïc goïi laø A.C.E. (gioûi) hay laø W.O.W. (hay quaù).
Khaùm phaù naøy cho thaáy döôøng nhö coù söï lieân heä giöõa hai söï kieän: thích teân mình vaø thích chính mình, vaø khuyeân cha meï neân caån thaän khi ñaët teân con caùi, baø Penelope Wasson Dralle, giaùo sö Trung Taâm Y-Khoa LSU, phaân-khoa taâm-lyù cho hay nhö treân. Nhöng baø cuõng caûnh giaùc "cuoäc nghieân cöùu naøy thaät ra chöa cho thaáy roõ nguyeân nhaân vaø haäu quaû."
Cuoäc nghieân cöùu naøy, do söï thöïc hieän cuûa caùc nghieân cöùu gia thuoäc vieän ñaïi hoïc California taïi San Diego, ñaõ nhìn vaøo hoà sô cuûa khoaûng 5 trieäu ngöôøi quaù coá töø naêm 1969 ñeán naêm 1997.
Hoï duøng ñaøn oâng vì phaùi nam thöôøng thöôøng khoâng ñoåi teân sau khi laäp gia ñình. Nhöõng nghieân cöùu gia tìm 2,281 ngöôøi ñaøn oâng vôùi teân taét thaáy xaáu, chaúng haïn nhö I.L.L. (bònh) hay chöõ D.E.D. (cheát). Moät soá khaùc laø 1,200 ngöôøi teân taét ñaùnh vaàn hoaëc gaàn gioáng nhö nhöõng chöõ thaáy toát, nhö laø W.I.N. (thaéng) vaø V.I.P. (ngöôøi quan troïng).
Caùc khaûo cöùu gia tìm ñöôïc khoaûng moät chuïc boä teân taét "toát" vaø hai chuïc boä teân taét "xaáu". Ngöôøi vôùi nhöõng boä teân taét "toát" soáng 4 naêm röôõi laâu hôn laø nhöõng ngöôøi coù teân taét mô hoà hoaëc khoâng toát khoâng xaáu. Coøn nhöõng ngöôøi coù teân taét nhö D.U.D. (voâ duïng), A.S.S. (ñít) v.v... cheát 2,8 naêm sôùm hôn nhoùm ngöôøi kia.
Coù saùu vuï töï saùt trong soá 1,200 ngöôøi coù teân toát, trong khi nhoùm 2,287 ngöôøi teân taét xaáu, soá vuï töï saùt leân ñeán 79 ngöôøi.
Keát Quaû
Caùc boä teân taét döôùi ñaây ñaõ ñöôïc duøng trong cuoäc nghieân cöùu naøy ñeå tìm hieåu ngöôøi coù teân taét "toát" hay "xaáu" soáng laâu hôn:
Teân "xaáu" Teân "toát"
APE ACE
ASS GOD
BAD HUG
BUG JOY
BUM LIF
DED LIV
DIE LOV
DTH VIP
DUD WEL
HOG WIN
ILL WOW
MAD PIG RAT ROT SAD SIC SIK UGH